छोटो समयमा आर्जन गर्ने लोभमा लागूऔषध ओसारपसार

कर्णाली प्रदेशका लागूऔषधको कुलतमा फस्ने ‘नयाँ पुस्ता’को सङ्ख्या दिनप्रतिदिन बढ्दो छ । लहलहै र बाध्यतामा परेर लागूऔषधको दलदलमा भासिन पुगेको यो पुस्ता उम्किन सकेको छैन । पढेलेखेका, उच्च घरानाका यो नयाँ पुस्ता पनि कुलतमा फसेको पाइएको छ ।

खासगरी अध्ययन तथा अन्य रोजगारीको सिलसिलामा कर्णाली प्रदेशका विभिन्न पहाडी जिल्लाबाट प्रदेश राजधानी रहेको सुर्खेत जिल्लाको बसाइसँगै उनीहरू लागूऔषधको दलदलमा फसेको पाइएको छ । पढ्न वा कामको सिलसिलामा बजारमा आइपुगेका युवतीहरू कुलतमा फस्ने गरेका छन् ।

एक डोज लागूऔषधका लागि एकपटक यौन सम्बन्धका लागि तयार हुने युवती पनि रहेको सम्बद्धहरु बताउँछन् । यस्तो अवस्थामा पुगेकालाई ‘एडिक्ट’ (नभई नहुने) भन्ने गरिन्छ ।

प्रायः यौनकर्मी युवतीले लागूऔषध सेवन गर्ने पाइएको छ । सेवन नगर्नेहरू पनि छिटो समयमै पैसा कमाउने लोभले कारोबारमा लागेको पाइएको छ । लागूऔषध कारोबारमा पनि महिला अगाडि नै छन् । उनीहरू लागूऔषध ओसारपसार गरिदिने वा सम्पर्कस्थल बनेर कारोबारमा सघाउने गरेको पाइन्छ ।

कर्णाली प्रदेशका पहाडी जिल्लाका महिलाहरू चरेस, अफिम बोकेर नेपालगञ्ज झर्नु र यहाँका नयाँ पुस्ताका युवायुवतीहरूले कारोबार गर्नुलाई नौलो मानिँदैन ।

कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कअनुसार सुर्खेतमा दैनिकजसो लागूऔषध कारोबारी पक्राउ पर्ने गरेका छन् । छोटो समयमा धेरै सम्पत्ति आर्जन गर्ने लोभमा लागूऔषधको गैरकानूनी कारोबार गर्ने क्रम बढ्दो छ । कर्णाली प्रदेशमा लागूऔषध प्रयोग र कारोबार पछिल्ला तीन वर्षमा बढ्दै गएको प्रदेश प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्क छ ।

नयाँ पुस्ता अर्थात युवायुवती नै बढी कारोबारमा संलग्न भएको पाइएको छ । कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कअनुसार चालु आर्थिक वर्षको पछिल्लो तीन महिनामा लागूऔषधसहित ३८ जनालाई नियन्त्रणमा लिइएको छ । लागूऔषध सेवन गर्नेको सङ्ख्या पनि बढ्दै जाँदा यसको कारोबार मौलाएको छ ।

“गैरकानूनी काम गर्दा कारबाही हुन्छ भन्ने थाहा पाएर पनि लागूऔषध कारोबारीको सङ्ख्या बढेको छ । बेरोजगारी मुख्य समस्या हो, सरकारले रोजगारीमूलक कार्यक्रम ल्याउनुपर्छ”, स्थानीयवासी कर्णबहादुर कार्की भन्नुहुन्छ । रोजगारीमूलक शिक्षाको कमीका कारण लागूऔषध दुव्र्यसनीमा ‘नयाँ पुस्ता’ फसेको अर्का स्थानीयवासी हरिबहादुर कार्की बताउनुहुन्छ ।

कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयको तथ्याङ्कअनुसार आर्थिक वर्ष २०७६/०७७ मा १५०, आव २०७७/०७८ मा १२३, आव २०७८/०८९ मा १७२ र आव २०७९/०८० को तीन महिनामा ३८ जना लागूऔषध कारोबारी पक्राउ परेका छन् । पक्राउ परेका ८० प्रतिशत छिटो धन आर्जन गर्ने लोभमा कारोबारमा संलग्न रहेको पाइएको छ ।

विशेष गरी नयाँ पुस्ता लागूऔषध प्रयोग तथा ओसारपसारमा संलग्न हुने गरेको कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी माधवप्रसाद श्रेष्ठले बताउनुहुन्छ । परिवार तथा अभिभावकको हेलचेक्र्याइँ र निगरानीको अभावमा नयाँ पुस्ता लागूऔषधको लतमा फस्दै जान थालेको सूचना अधिकारी श्रेष्ठले बताउनुभयो ।

लागू औषध ओसारपसारमा परिवारका सबै सदस्य नै संलग्न हुने गरेको पाइएको कर्णाली प्रदेश प्रहरी कार्यालयका सूचना अधिकारी श्रेष्ठ बताउनुहुन्छ । ‘क्षणिक समयमा रिस्क’ मोल्न सके धेरै आम्दानी हुने भएपछि कानूनी जोखिम मोलेरै भए पनि नयाँ पुस्ता लागूऔषध कारोबारमा संलग्न हुने गरेको उहाँले बताउनुभयो ।

प्रहरीका अनुसार नाइट्रोजेपाम ब्राउनसुगर, चरेस, अफिम, गाँजा, कोरेक्स,लगायतको लागूऔषधको बढी ओसारपसार हुने गरेको पाइन्छ । सूचना अधिकारी श्रेष्ठले लागूऔषध नियन्त्रमा प्रहरीले कडाइ गरेको बताउनुभयो । भारतीय सीमा नाकासँग जोडिएको लुम्बिनी प्रदेशको बाँके जिल्लाबाट लागूऔषध ओसारपसार धेरै हुने गरेको प्रहरीको तथ्याङ्क छ ।